- کلینیک ایستا
- خدمات فیزیوتراپی، کاردرمانی و توانبخشی
- توانبخشی، فیزیوتراپی و کاردرمانی کودکان
- خدمات توانبخشی و کاردرمانی اوتیسم
کاردرمانی و توانبخشی اتیسم (اوتیسم)
خدمات توانبخشی و کاردرمانی اوتیسم
خدمات توانبخشی و کاردرمانی اوتیسم، از یک رویکرد جامع در برنامهریزی طرحهای درمانی استفاده میکند که تواناییها و نیازهای جسمی، اجتماعی، احساسی، حسی و شناختی کودکان را در بر میگیرد. هدف تمرینات کاردرمانی در اوتیسم؛ پرورش، حفظ و بهبود مهارتهای مورد نیاز در کودکان اوتیسم جهت دستیابی به عملکرد مناسب در مدرسه، منزل و جامعه میباشد. کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)، معمولا در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران مشکل دارند. علایق، فعالیتها و مهارتهای بازی و عملکرد اجتماعی آنها ممکن است محدود باشد.

هدف ما در کلینیک توانبخشی ایستا، ارائه خدمات کاردرمانی، توانبخشی و فیزیوتراپی اوتیسم، جهت توسعه مهارتهای حرکتی ظریف، مهارتهای زندگی روزمره، مهارتهای مشارکت اجتماعی و…. در محیطهای مختلف مثل خانه و مدرسه میباشد.
البته اساسیترین نقش توانبخشی اوتیسم، ارزیابی و هدف قرار دادن اختلالات پردازش حسی کودکان، برای از بین بردن موانع یادگیری و افزایش توجه، تمرکز و آرامش بیشتر کودکان میباشد.

در توانبخشی اوتیسم، درمانگر با مشاهدهی کودک و در نظر گرفتن فعالیتهای وی و تطبیق دادن آنها با مایلستون رشد رفتاری به مشکلات کودک پیمیبرد و جهت رفع آنها برنامهریزی میکند.
اقدامات توانبخشی اوتیسم برای سنجش کودکان
تیم توانبخشی اوتیسم ایستا، با تکیه بر دانش و تجربهی خود در زمینهی برخورد با کودکان اوتیسم، تلاش میکنند تا با انجام تمرینات مناسب، باعث تقویت و رشد تواناییهای زیر در کودک شوند:
- دامنه توجه، تمرکز و استقامت کودک در انجام فعالیت
- توانایی شیفت کردن حافظه و انتقال توجه به فعالیتهای جدید
- توانایی انجام بازیهای متناسب با سن کودک
- بررسی پاسخ کودک به لمس سطوح مختلف و دیگر محرکهای حسی
- توجه به مهارتهای حرکتی مانند نوع راه رفتن و تعادل
- توجه به مهارتهای حرکتی ظریف مانند دستکاری اشیا کوچک
- توجه به مشکلات رفتاری مثل پرخاشگری یا انواع دیگر رفتارها
- بررسی تعاملات کودک با دیگر همسالان و مراقبان
در ادامه به بررسی نقش کاردرمانی در تقویت مهارتهای کودکان میپردازیم.
کاردرمانی در اوتیسم باعث تقویت چه مهارتهایی در کودکان میشود؟
شاید برایتان سؤال باشد که کاردرمانی اوتیسم، چه فایدهای برای کودکان اوتیسم دارد؟ همانطور که قبلاً نیز اشاره شد؛ کاردرمانی کودکان اوتیسم، باعث بهبود مهارتهای فردی و ارتباط جمعی میشود. در ادامه لیستی از مهارتهایی که در نتیجهی کاردرمانی در این کودکان تقویت میشود را مشاهده میکنید:
- مهارتهای زندگی روزمره، مثل آموزشهای بهداشتی، مسواک زدن دندان، حمام رفتن و غیره.
- مهارتهای حرکتی ظریف، جهت نگهداشتن اشیا هنگام نوشتن، بازی با اسباببازیهای کوچک یا قیچی کردن
- مهارتهای حرکتی درشت، مثل بالا رفتن ازپله، توپ بازی، دوچرخهسواری و غیره
- مهارت ادراکی، مثل پیدا کردن تفاوتها و شباهتها از نظر رنگ ، شکل و اندازه
- مهارت درک حسهای عمقی، مثل آگاهی از وضعیت بدن با چشم بسته
- مهارتهای یادگیری، مثل خواندن، نوشتن و حل مسئله
- افزایش مشارکت اجتماعی، مثل ارتباط گرفتن با همسالان و بزرگسالان
- افزایش توجه و تمرکز حین انجام فعالیت
- مهارت بیان احساسات خود به روشهای مناسب
کودکان مبتلا به اوتیسم میتوانند با استفاده از خدمات توانبخشی، فیزیوتراپی و کاردرمانی اوتیسم، تواناییها و نیازهای جسمی، اجتماعی، احساسی، شناختی و حسی خود را بهبود بخشند.
اختلالات خواب کودکان مبتلا به اتیسم
معمولا نیمی از کودکان مبتلا به اوتیسم با مشکلات خواب دست و پنجه نرم میکنند. چرا که اختلالات خواب سبب کاهش کیفیت زندگی کودک و خانواده میگردد.

بنابراین در طول روز مشکلات رفتاری مانند بیش فعالی، پرخاشگری و بی توجهی را از خود نشان میدهند. کاردرمانی اوتیسم برای بهبود این خواب این کودکان راهکارهای مختلفی دارد. میتوانید از روشهای زیر برای ببهود خواب کودکتان در منزل بهره بگیرید:
- محیط خواب کودک:
محیط خواب کودک باید محیطی ساکت، تاریک و خنک باشد. از انجایی که کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به عوامل محرک محیطی حساس هستند باید مکان خواب به گونهای باشد که کودک در آن احساس راحتی داشته باشد. - روال صحیح خواب:
نیمساعت قبل از خواب بهتر است که کودک از وسایل الکترونیکی محرک مانند تلویزیون، موبایل، رایانه و بازی های ویدئویی استفاده نکند. میتواند در این مدت موسیقی ارامش بخش وآرام گوش دهد. - ساعت خواب و بیداری:
کودک باید یک برنامه خواب و بیداری منظم داشته باشد و خانواده سعی کنن که این برنامه در تمامی ایام هفته حتی روزهای تعطیل تکرار کنند.
همچنین مهم است که به کودک خو تنها خوابیدن را آموزش دهید. چراکه همه افراد ممکن است در طول شب به صورت مختصر از خواب بیدار شوند بنابراین اگر کودک شما قادر به تنهایی خوابیدن نباشد، برای خوابیدن مجدد به حضور والدین نیاز دارد.
این نکته بسیار مهم است که مصرف مواد کافئین دار از ساعت 6 عصر به بعد محدود کنید. چنانچه کودک شما به خواب بد از ظهر عادت دارد، بهتر است مدت زمان آن کوتاه کنید و ترجیحا در اوایل ظهر بخوابد.
مشکل خواب یکی از مشکلات شایع در کودکان اوتیسم است اما با کمک کاردرمانی اوتیسم و تکنیکهای بالا میتوانید کیفیت خواب کودکتان را به شکل چشمگیری بهبود دهید.
مشکلات تعادلی در کودکان اوتیسم
مشکلات تعادلی یکی از چالشهای کودکان با اختلال اوتیسم است. این مشکلات ممکن است شامل عدم تعادل در حرکات چشمی، تعادل بدنی و یا حتی حرکات دستی باشد. تمرینات کاردرمانی اوتیسم و فعالیتهای ورزشی میتوانند به بهبود تعادل و هماهنگی حرکات کمک کنند.

همچنین، استفاده از ابزارهای حسی مانند توپهای بزرگ یا تاب های حسی نیز ممکن است در تعادل و حرکت کودکان اوتیسم مفید باشد. در ادامه به برخی از تمرینات تعادلی و حرکتی اشاره شده است:
- ایستادن روی بالانس بیم:
از کودک بخواهید که در وضعیت ایستاده روی یک ارتفاع مثل بالانس بیم قرار گیرد سپس یک پای خود را بلند کند و دستانش را باز کند و سعس کند که تعادلش را حفظ کند. - بازی لی لی کردن:
از کودکتان بخواهید بر روی یک پای خود بایستد و یک مسیر مشخ و ترجیحا صاف را به صورت لی لی کردن طی کند. - توپ بازی با دیوار:
کودک را در حالت نشسته و یا ایستاده قرار دهید و سپس یک توپ به او بدهید و بخواهید که آن را یکبار با دست و بار دیگر با پا به سمت دیوار پرتاب کند و بگیرد. - توپ بازی با افراد دیگر:
کودک باید در حالت ایستاده یا دو زانو قرار گیرد. سپس شخصی در مقابل او بایستید و ب شدتهای مختلف توپ را به سمت او پرت کند و کودک توپ را با کنترل تعادل بگیرد و سپس به سمت دیگری پرتاب کند. - پرتاب کردن توپ به سمت اهداف مشخص و ثابت:
چند بطری نوشابه، کارتون و یا هر وسیله ی بی خطری که در اطرافتان دارید تهیه کنید. سپس چند عدد از آن ها را در کنار یک دیوار بچینید. از کودک بخواهید با توپ به ترتیب به آن ها ضربه بزند. - وسطی بازی:
وسطی بازی، یکی از بازی های مفید برای تمرینات هماهنگی کاردرمانی اوتیسم می باشد. - بادکنک بازی:
یک بادکنک تهیه کنید و سپس از کودکتان بخواهید بایستد و با چوب یا دست بادکنک را هوا نگه دارد و مرتب به آن ضربه بزند و اجازه ندهد که به زمین برسد. - انگشت زدن به بینی خود و دستان مادر:
از کودک بخواهید انگشت اشاره خود را به ترتیب ابتدا به بینی خود و سپس دست شما بزند، میتوانید در هربر انجام تمرین مکان دست خود را به صورت جزیی تغییر دهید. - ضربه زدن با توپ به سوی اهداف در حال حرکت با دست یا پا:
میتوانید یک بادکنک به سقف آویزان کنید یا اینکه خودتان یک مسیر مستقیم را با سرعت آهسته در طول اتاق طی کنید و از کودک بخواهید که با دست یا پای خود توپ را به سمت شما یا هر هدف متغیر دیگری پرتاب کند. بهتر است که سرعت حرکت اجسام متغیر آهسته باشد و از اجسا با سایز بزرگ استفاده کنید. - راه رفتن در بین موانع:
چند تخته، بالشت، اساب بازی یا هر وسیلهای که در دسترس دارید را با یک فاصله منظم نسبت به هم قرار دهید. سپس از کودک بخواهید یک با با سرعت آهسته از بین موانع رد شود و بار دیگر از روی موانبع بپرد و در مرحله ی سوم به صورت یکی در میان مانع را رد کند و بپرد و به این شکل یک مسیر را طی کند.
میتوانید از بازیهای تعادلی و هماهنگی بالا ایده بگیرید و با توجه به خلاقیت خودتان بازیها و تمرینات دیگری برای کودکتان طراحی کنید. مهم است که تمرینات کاردرمانی اوتیسم حتما متناسب با سطح توانایی کودک طراحی شود و از او انتظارات بیش از حد نداشته باشید که انگیزه انجام دادن را ازد دست بدهد.
از طرفی سعی کنید تمرینات کاردرمانی اوتیسم را تا حد ممکن به صورت بازی با کودک انجام دهید که برای او جذاب باشد.
مشاوره آنلاین توانبخشی اوتیسم
برای دریافت مشاوره کاربردی از تیم درمانگر و مشاورین کلینیک ایستا، در خصوص کاردرمانی و توانبخشی اوتیسم در فضایی دوستانه و با حفظ حریم خصوصی، همین الان کلیک کنید.
سریع
سایر خدمات
سوالات پرتکرار در مورد توانبخشی و کاردرمانی اوتیسم
برخی از علائم ابتلای کودک به اوتیسم عبارتند از:
- مشکلات ارتباطی، مانند عدم تمایل به صحبت کردن یا مشکلات برقراری ارتباط با دیگران
- مشکلات تعامل اجتماعی، مانند عدم تمایل به برقراری ارتباط چشمی یا بازی با دیگران
- رفتارهای تکراری، مانند تکان دادن دست یا چرخیدن در یک دایره
کاردرمانی اوتیسم، میتواند ابزارها و منابع مورد نیاز افراد مبتلا به این بیماری را برای توسعه مهارتهای مهم زندگی فراهم کند. اینها ممکن است شامل بهبود مهارتهای حرکتی ظریف، مانند دستخط، توسعه ارتباطات اجتماعی، یادگیری مهارتهای زندگی مستقل و درگیر شدن در فعالیتهای یکپارچهسازی حسی باشد.
فعالیتهای یکپارچهسازی حسی ممکن است شامل استفاده از اسباببازیهای حسی، جلیقههای وزندار یا تاب باشد. این وسایل به افراد کمک میکند تا درکی از تجربیات حسی مختلف داشته باشند. سایر فعالیتها ممکن است شامل تحریک لمسی و بصری برای ارتقاء پردازش چند حسی و رشد مغز باشد.
کاردرمانگران بخشی جداییناپذیر از یک تیم توانبخشی اوتیسم هستند که با پزشکان، گفتار درمانگران و سایر متخصصان همکاری میکنند تا رویکردی جامع برای مراقبت ارائه دهند. آنها به ایجاد یک برنامه مراقبت فردی کمک میکنند که چالشهای خاص را هدف قرار میدهد و از رشد کلی فرد مبتلا به اوتیسم حمایت میکند.
بسته به نیازها و تواناییهای فرد مبتلا به اوتیسم، کاردرمانی میتواند در هر دو حالت فردی و گروهی ارائه شود. جلسات ممکن است شامل بازی و بازی، یادگیری ساختاریافته و فعالیتهای مبتنی بر هدف باشد که برای ایجاد مهارتها و ارتقای استقلال طراحی شدهاند.
روشهای مختلف درمان اتیسم عبارتند از: کاردرمانی، گفتاردرمانی، رفتاردرمانی و درمان دارویی
اگر نگرانیهایی در مورد رشد کودکتان دارید؛ باید با پزشک او صحبت کنید. پزشک میتواند کودک شما را برای تشخیص اوتیسم ارزیابی کند و در صورت نیاز به درمان، به مراکز کاردرمانی اوتیسم ارجاع دهد.
- مشکلات ارتباطی، مانند عدم تمایل به صحبت کردن یا مشکلات برقراری ارتباط با دیگران
- مشکلات تعامل اجتماعی، مانند عدم تمایل به برقراری ارتباط چشمی یا بازی با دیگران
- رفتارهای تکراری، مانند تکان دادن دست یا چرخیدن در یک دایره