مشاوره روان تنی یا اختلال سایکوسوماتیک
اختلالات روان تنی چیست؟
پیش از بررسی مشاوره روان تنی، به اختلالات آن پرداختهایم. اختلالات روان تنی یا سایکوسوماتیک، اختلالاتی میباشند که محدود به دلایل فیزیکی و خارجی نیست. عواملی مثل تنش، اضطراب، استرس، آشفتگیهای ذهنی، افسردگی، خستگیهای شدید، بیخوابی و وسواس فکری در ایجاد این اختلال نقش مهم و مؤثری دارند.
فشارها و تنشهای روحی و عصبی، سریعا و در لحظه تأثیر خود بر سلامت افراد نشان نمیدهند، بلکه با گذشت زمان، سلامت افراد را بهخطر انداخته و باعث بروز اختلالات روانتنی در آنها میشوند. مشاوره اختلالات سایکوسوماتیک، رفتاردرمانی، روانکاوی و کاهشاسترس میتواند در درمان روان تنی کمک کننده باشد.
علائم اختلال روانتنی (سایکوسوماتیک) چیست؟
اختلال روان تنی یا سایکوسوتیک همراه با علائم و نشانههایی بروزمیدهد؛ این نشانهها عبارتاند از:
- افزایش ضربان قلب یا نفسنفس زدن هنگام مواجهشدن با موقعیتی ترسناک، از جمله عوامل رایج این اختلال است.
- اختلال در عملکرد حافظه که باعث میشد، فرد دچار فراموشی شود و حتی موضوعات پیشپاافتاده نیز، به خاطر نیاورد.
- بهوجود آمدن مشکلات خواب
- ایجاد احساس نگرانی و دلشوره، در تمام طول روز
- کاهشتوانایی در انجام کارهای روزمره زندگی و زود خستهشدن در هنگام انجام فعالیت
- تغییرات شدید در خلقوخو مانند افسردگی عمیق، اضطراب شدید و…
- تغییرات در الگوی خواب و خوراک، مانند: بیداری شبانه بیشاز حد و افزایش یا کاهش میزان تغذیه و همچنین تغییرات در وزن بدن
- کاهش عملکرد در فعالیتهای تحصیلی و شغلی
- تغییرات رفتاری ناگهانی
- تغییرات جسمی
- افکار و تصورات ناگوار
بیماری روان تنی علاوهبر علائم روانی، خود را با مشکلات و دردهای جسمی روان تنی نیز نشان میدهد؛ این علائم جسمی شامل:
- مشکلات گوارشی نظیر؛ ترشکردن، احساس نفخ و…..
- ایجاد سردرد
- فشارخون روان تنی
- بهوجودآمدن سرگیجه برای فرد، که این گزینه، جزء موارد شایع این بیماری در ایران میباشد.
- سندرم روده تحریکپذیر
مهم است بدانید که علائم سایکوسوماتیک ممکن است نشانههای بیماری جسمی ناشناخته نباشند و به عوامل روانی و روانشناختی مرتبط با استرس و اضطراب برگردانده شوند. در صورتی که شما یا کسی که میشناسید علائم سایکوسوماتیک دارید، مهم است که به متخصصین روانپزشکی و رواندرمانی مراجعه کنید تا تشخیص و درمان صحیح انجام شود.
دلایل ابتلا به بیماری روانتنی چیست؟
هنوز دلایل قطعی و ثابت شدهای برای اختلالات روان تنی یا سایکوسوماتیک، شناخته نشده است. اما، بااستناد بر، مجموعهای ازپژوهشها و مطالعات انجام شده؛ این اختلالات جسمی، از استرس و اضطراب نشأت میگیرد. وجود استرس در بدن باعث؛ ترشح هرمون آدرنالین یا اپینفرون در خون میشود، و این اضطراب در تمام بدن پخش میشود. عوامل مختلفی وجود دارد که سبب پیدایش این اختلال روانی میشود؛ این عوامل عبارت است از:
- شرایط بیولوژیکی نامنظم
- استرس و اضطراب
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- اختلالات مربوط به تغذیه (بیاشتهایی یا پراشتهایی)
- مشکلات تنفسی مانند آسم
- دردهای مفصلی و استخوانی
- دردهای ستون فقرات و کمر
مهم است که بیماران با بیماری روانتنی به مشاوره و درمان توسط متخصصین روانپزشکی مراجعه کنند تا علل مربوطه شناسایی شده و برنامه درمانی مناسب برای آنها تعیین شود.
مشاوره روان تنی و درمان سایکوسوماتیک چیست؟
راههای درمان بیماری روان تنی برای افراد مبتلا به بیماری سایکوسوماتیک دچار هستند عبارتند از:
- داروهای درمان روان تنی و استفاده از داروهایی نظیر ضدافسردگی و افزایش هورمونهای شادی
- روان درمانی و با تاکیدبر ذهنآگاهی
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- ارجاع به متخصصین سلامت روان
- ماساژدرمانی و موسیقی درمانی
در هر دو مشاوره روانتنی و درمان اختلال روانتنی، تعامل و همکاری بین فرد و متخصص روانپزشکی یا رواندرمانی بسیار مهم است. انتخاب روش مناسب برای هر فرد باید با توجه به نیازها و وضعیت شخصی او انجام شود و بهتر است این انتخاب توسط متخصصین مربوطه صورت گیرد.
مشاوره روانتنی و راهکارهای درمانی:
هرکسی به دلیل طیف مختلفی از استرس، علایم پزشکی متفاوتی را ازخود بروزمیدهد. که ممکن است با دارو یا جراحی درمان شوند. اما زمانی میتوان به درمان کامل دست یافت که علت استرس مشخص گردد. بنابراین، مشاوره روان تنی و درمانهایی برای کاهش این عوامل روانی مانند استرس، اضطراب و افسردگی برای بهبود کامل بیماری جسمی ضروری است.
راهکارها و روشهای درمانی اختلال روان تنی (سایکوسوماتیک)
درمان این نوع اختلال شامل روشها و راهکارهای متنوعی است که به طور کلی به عنوان روشهای مراقبت رواندرمانی شناخته میشوند. در زیر راهکارها و روشهای درمانی مختلف برای اختلال روان تنی (سایکوسوماتیک) آمده است:
روان درمانی
در این روش، درمانگر در مورد وضعیت روانی، مشکلات و رویدادهای سبک زندگی بیمار، اطلاعاتی کسب میکند و با تجزیه و تحلیل شرایط، درمان مناسب را ارائه میدهد.
روانکاوی
روانکاوی برای درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی مناسب است و با بررسی خاطرات و مشکلات کودکی به حل مشکل فعلی بیمار میپردازد.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
به بررسی افکار و باورهای بیمار که بر وضعیت روانی او تأثیر میگذارد متمرکز است و به بیمار کمک میکند تا برموقعیتهای منفی افسردگی، عصبانیت، فوبیا و درد مزمن خودکنترلی داشته باشد.
روان درمانی گروهی
در مشاوره روان تنی با روان درمانی، گروهی نگرشهای متعادل و عادی آموزش داده میشود.
درمان تشنج الکتریکی (ECT)
مشاوره روان تنی، این نوع درمان را عمدتاً برای بیماران مبتلا به افسردگی شدید پیشنهاد میدهد. ECT شامل انتقال جریان ثابت برق از طریق مغز برای تحریک فعالیت آن ضمن تسکین علائم بیماری روان تنی است.
هیپنوتیزم درمانی
هیپنوتیزم درمانی برای درمان اختلالات استرس مانند بیخوابی، سندرم روده تحریک پذیر، پسوریازیس و اگزما در مشاوره روان تنی استفاده میشود.
طب سوزنی درمانی
برای درمان اضطراب و افسردگی، رهایی از عوامل استرسزا و احساس آرامش عمقی تجویز میشود.
دارو درمانی سایکوسوماتیک
داروهای ضدافسردگی، داروهای ضداضطراب
فیزیوتراپی روان تنی
فیزیوتراپی روان تنی، ضمن دستیابی به سلامت بهتر برای بیمار، برروی افزایش و تنظیم تعادل عاطفی در ذهن متمرکز است.
ورزشها
فعالیت بدنی، سبب رهایی از ناتوانیهای روانی و اجتماعی میگردد و به بهبود سلامت جسمی و روانی بیماران کمک میکند.
یوگا
مشاوره روان تنی، به بیماران تکنیکهای پرانایاما و مدیتیشن و یوگا را که در کاهش استرس کاملاً مؤثر است، آموزش میدهند.
استئوپاتی
این درمان شامل اعمال فشار دست (ماساژ) برای کاهش استرس است، که تأثیر مثبتی بر سیستم عصبی، گردشخون و لنفاوی بدن دارد و به کاهش اضطراب و درد کمک میکند.
هنر درمانی
هنر درمانی به بیان احساسات، با استفاده از انواع تکنیکهای هنری مانند موسیقی، نقاشی و رقص میپردازد. در مشاوره روان تنی، هنر درمانی بدنگرا، اثرات شگفت انگیزی در درمان اختلالاتی مثل درد جسمی و روحی دارد. همچنین رقص درمانی میتواند تأثیر قابل توجهی بر بیان احساسات داشته باشد و اغلب حالات ذهن را تغییر میدهد و حرکات انجام شده میتواند، به تسکین درد افراد کمک کند.
تغییرات سبک زندگی
مشاوره روان تنی همچنین، به تغییرات سبک زندگی مثل؛ محدود کردن مصرف کافئین، رژیم غذایی سالم، مصرف مکملهای ویتامین و آهن، پرهیز از مصرف الکل و سیگار نیز میپردازند، تا درنهایت تمامی عواملی که سبب اضطراب و مشکلات جسمی و روحی-روانی در افراد میشود را، کاهش و در صورت امکان حذف نمایند.
مشاوره روانتنی میتواند یک راهکار مؤثر برای مدیریت و کاهش علائم اختلالات سایکوسوماتیک (اختلالات روانتنی که به صورت علائم جسمی بروز میکنند) باشد. در این نوع اختلالات، علائم جسمی و درد بدون علت فیزیکی قابل توضیح وجود دارد و در بسیاری از موارد با استرس و مشکلات روانی مرتبط است. شما میتوانید برای مشاوره روان تنی (اختلالات سایکوسوماتیک) و درمان روان تنی به مرکز روانشناسی ایستا مراجعه کنید.
مشاوره آنلاین
سریع
سایر خدمات
سوالات پرتکرار
هرکسی که علائم جسمی ناشی از استرس روانی یا عاطفی را تجربه کند، یا بدتر شود، میتواند از مشاوره روان تنی بهرهمند شود. این ممکن است شامل درد مزمن، مشکلات گوارشی، سردرد و سایر علائم فیزیکی باشد.
مشاوره روان تنی ممکن است شامل انواع روشهای درمانی، از جمله درمان شناختی-رفتاری، تکنیکهای آرامسازی، کاهش استرس مبتنیبر ذهنآگاهی، و یوگا درمانی باشد.
طول مدت مشاوره روان تنی، به عوامل فردی و شدت علائم بستگی دارد. درمان ممکن است کوتاه مدت یا طولانی مدت باشد، و ممکن است جلسات مشاوره منظم برای چندین ماه را شامل شود.
بیماری روانتنی یا سایکوسوماتیک، یک بیماری میباشد که ریشه و منشأ جسمی ندارد و به روان فرد مربوط میشود. در اثر این اختلال، شخص احساس درد در برخی از نقاط بدن خود را دارد و همچنین ساعت خواب، برنامه غذایی و… وی مختل میشود.
بله؛ یکی از دلایل بروز این بیماری، عوامل ژنتیکی میباشد.
بله؛ استفاده از بعضی داروهای مسکن و ضدافسردگی، میتواند دردهای این اختلال را کاهش دهد یا رفع کند.
بهترین و موثرترین درمان برای بیماری روان تنی، بستگی به نوع و شدت آن اختلال دارد. بنابراین، درمان اختلال روان تنی هر شخص، منحصر به خود او میباشد و باید آن فرد به طور کامل معاینه و بررسی شود، تا بهترین و مناسبترین شیوه درمان برایش مشخص گردد.