6 عامل موثر در ابتلا به آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی:

آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی چیست؟

Upper limb sports injuries یا آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی، به صدمات جسمانی اطلاق می‌شود و یک اتفاق رایج در ورزشکاران در ورزش‌های پرتحرک مثل فوتبال یا حتی ورزش‌های کم‌تحرک‌تر مثل یوگا و شنا است.

این آسیب‌ها می‌توانند از رگ به رگ شدن و کشیدگی جزئی تا آسیب‌های شدیدتر مانند شکستگی و دررفتگی در قسمت‌های مختلف بدن متغیر باشند. درک علل، علائم و گزینه‌های درمانی موجود برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر و بهبودی، ضروری می‌باشد.

آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی می‌تواند اثرات جسمی و روانی قابل توجهی بر افراد داشته باشد، به همین دلیل است که پیشگیری و مدیریت صحیح آن‌ها برای حفظ یک سبک زندگی سالم بسیار مهم است.

در ادامه این مقاله از سایت کلینیک فیزیوتراپی ایستا ما درباره انواع آسیب‌های ورزشی در اندام فوقانی، علل به وجود آمدن، علائم و بهترین روش‌های درمانی این صدمات به طور مفصل توضیح داده‌ایم.

4 نوع از شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی:

آسیب‌های ورزشی می‌تواند در هر قسمتی از بدن، از جمله اندام فوقانی، که شامل مفاصل شانه، آرنج، مچ دست و دست است، رخ دهد. به برخی از آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی شامل موارد زیر است:

1. آسیب‌های ناحیه شانه:

شانه به عنوان پرتحرک‌ترین و بی‌ثبات‌ترین مفصل بدن، پارگی روتاتور کاف، پارگی لبروم و دررفتگی از جمله شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی می‌باشد. این آسیب‌ها و درد شانه عموما در ورزش‌هایی مانند پرتاب دیسک، بسکتبال، بیسبال، فوتبال و والیبال رخ می‌دهد.

روتاتور کاف یک گروه عضلانی متشکل از 4 عضله سوپرااسپیناتوس، اینفرااسپیناتوس، ساب اسکاپولاریس و ترس مینور است که در حرکات و ثبات شانه موثرند. پارگی و آسیب این عضلات به خاطر موقعیت‌شان بین ورزشکاران شایع است.

لبروم نیز بافت غضروفی است که کف حفره گلنوئید اسکاپولا را در محل مفصل با بازو می‌پوشاند و تقعر حفره را زیاد می‌کند. لبروم در اثر حرکات تکراری و با نیرو زیاد دچار پارگی می‌شود.

2. آسیب آرنج:

آرنج تنیس بازان tennis elbow و آرنج گلف بازانgolfer elbow آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی شایع در ناحیه آرنج هستند. در استفاده بیش از حد از آرنج‌ها در ورزش‌هایی که شامل حرکات مکرر بازو است، مانند تنیس و گلف، رخ می‌دهد.

دررفتگی و شکستگی آرنج نیز از جمله آسیب‌هایی است که در ورزش‌های تماسی مانند فوتبال آمریکایی و هاکی رخ می‌دهد. در این دو آسیب به ترتیب تاندون‌ عضلات اکستانسور و عضلات فلکسور مچ در محل اتصال‌شان به آرنج دچار التهاب و درد می‌شوند (در اثر حرکات تکراری).

3. آسیب دیدگی مچ دست:

رگ به رگ شدن و شکستگی از جمله آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی در مچ که می‌تواند در ورزش‌هایی که شامل زمین خوردن یا ضربه است، مانند اسکیت بورد، اسنوبورد و ژیمناستیک رخ دهد.

در ناحیه مچ دست شایع‌ترین شکستگی در استخوان اسکافوئید رخ می‌دهد و بیشترین دررفتگی نیز در استخوان لونیت بروز می‌کند. علاوه بر استخوان‌های مچ، ممکن است استخوان‌های رادیوس و اولنا در ناحیه مچ دچار شکستگی شود.

4. صدمات دست:

دررفتگی و شکستگی انگشتان می‌تواند در ورزش‌هایی که شامل گرفتن یا پرتاب می‌شود مانند بسکتبال و والیبال رخ دهد. شکستگی دست همچنین می‌تواند در ورزش‌های تماسی مانند هاکی و فوتبال رخ دهد.

اگر دچارآسیب‌های ورزشی اندام فوقانی شده‌اید، مهم است که پیگیر مراقبت‌های پزشکی باشید، چراکه درمان سریع می‌تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر و تسریع روند بهبودی کمک کند.

به دنبال آسیب‌های ورزشی چه علائمی در افراد به وجود می‌آید؟

آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی بسته به نوع و شدت آسیب می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند. درد اولین علامت است که ممکن است به صورت تیز، مبهم یا ضربان دار در ناحیه آسیب یا سرتاسر اندام بروز کند.

همچنین تورم و سفتی ممکن است در مفاصل اندام وجود داشته باشد که باعث محدودیت حرکت می‌شود.

چنانچه در آسیب ورزشی اعصاب دچار درگیری شوند، علاوه بر بی‌حسی و گزگز ممکن است، علائم ضعف عضلانی و محدودیت حرکتی برای بیمار به وجود آید. 

اگر هر یک از این علائم را بعد از آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی تجربه کردید، حتما به دنبال مراقبت پزشکی باشید و با تشخیص و درمان به موقع از آسیب بیشتر جلوگیری کنید و شانس بهبودی کامل را افزایش دهید.

6 عامل مؤثر در ابتلا به آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی:

عوامل متعددی در آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی مؤثر می‌باشند که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. استفاده بیش از حد: آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که از یک مفصل یا عضله خاص بدون استراحت کافی، بیش از حد استفاده شود. به دنبال این استفاده کشیدگی، رگ به رگ شدن و سایر آسیب‌های بافت نرم در اندام فوقانی تظاهر می‌یابد.
2. تروما: ضربه به اندام فوقانی، مانند سقوط یا برخورد با بازیکن یا جسم دیگر، می‌تواند منجر به شکستگی، دررفتگی و انواع دیگر آسیب شود. این نوع از آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی در کودکان بیشتر مشاهده می‌شود؛ چراکه این افراد در برابر تروما آسیب‌پذیرتر هستند.
3. تکنیک نامناسب: استفاده از تکنیک نامناسب در فعالیت‌های ورزشی می‌تواند خطر آسیب‌دیدگی اندام فوقانی را افزایش دهد. به خصوص در بدنسازی به وفور دیده می‌شود که ورزشکاران به دنبال انجام اشتباه حرکات دچار آسیب مفاصل و به ویژه شانه می‌شوند.
4. گرم کردن ناکافی: عدم گرم کردن مناسب قبل از انجام فعالیت‌های ورزشی می‌تواند خطر بروز آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی را افزایش دهد. گرم کردن مناسب می‌تواند به آماده‌سازی عضلات و مفاصل برای فعالیت بدنی کمک کند.
5. مسائل مربوط به تجهیزات: تجهیزات فرسوده و نامناسب از جمله عوامل مؤثر در ابتلا به آسیب‌های ورزشی هستند.
6. عدم تعادل عضلانی: عدم تعادل عضلانی در اندام فوقانی می‌تواند خطر آسیب دیدگی را افزایش دهد. به عنوان مثال، رشد بیش از حد عضلات قفسه سینه و عضلات ضعیف پشت بازو می‌تواند منجر به آسیب دیدگی شانه شود.

می‌توان با استفاده از تکنیک مناسب، استفاده از تجهیزات مناسب، گرم کردن بدن قبل از فعالیت بدنی و رفع عدم تعادل عضلانی با تمرینات هدفمند، تاحد زیادی از این ‌آسیب‌ها جلوگیری کرد.

بهترین درمان آسیب‌های ورزشی اندام فوقانیچیست؟

درمان آسیب‌های ورزشی به نوع و شدت آسیب بستگی دارد اما به طورکلی استراحت اغلب اولین قدم در درمان است. یخ باید به مدت 20 دقیقه در هر نوبت و چند بار در روزبرای کاهش درد و تورم استفاده شود و از یک حوله یا پارچه برای محافظت از پوست در برابر تماس مستقیم با یخ استفاده شود.

برای کاهش تورم عموما توصیه می‌شود از باند کشی استفاده شود و دست را در ارتفاع بالاتر از سطح قلب قرار دهد. البته اگر پزشک پس از بررسی تصویر رادیو گرافی تشخیص شکستگی بدهد، استفاده از گچ یا آتل را توصیه می‌کند.

برای کنترل درد فرد هم با تجویز پزشک از دارو استفاده می‌کند و اگر شکستگی شدید باشد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. علاوه بر این استفاده از خدمات فیزیوتراپی در درمان آسیب‌های ورزشی از جمله درمان‌های رایج محسوب می‌شود. که در ادامه به کارکرد و تاثیر آن در آسیب دیدگی‌های ورزشی اشار می‌کنیم:

فیزیوتراپی آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی:

فیزیوتراپی شامل تکنیک‌های درمانی هستند که توسط فیزیوتراپیست‌ها برای کمک به مدیریت درد، کاهش التهاب و بهبود آسیب‌های ورزشی استفاده می‌شوند. فیزیوتراپیست از تکنیک‌های عملی ماساژ و گلاید مفصل، تکنیک گرما و سرما درمانی و طب سوزنی برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌کند.

اولتراسوند درمانی شامل استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالاست برای کمک به کاهش التهاب و بهبودی استفاده می‌شود. تحریکات الکتریکی از جمله تنس از طریق الکترودهایی که روی پوست قرار می‌گیرند در کاهش درد مؤثر است.

تراپیست با ارزیابی که از وضعیت فرد دارد و با توجه به مشکلاتی که بیمار گزارش می‌دهد، هدف گذاری و تمرینات ورزشی مناسب تجویز می‌کند.

یکی دیگر از مدالیته‌هایی که در درمان آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی مؤثر است و توسط فیزیوتراپیست‌ها اعمال می‌شود، درمان با کینزیوتیپ می‌باشد.

درمانگر با توجه به مشکل فرد از الگوهای خاص تیپ با کشش مناسب برای کاهش درد و حفظ اثر درمانی سایر مدالیته‌ها استفاده می‌کند. همچنین لیزردرمانی که توسط فیزیوتراپ استفاده می‌شود، در درمان درد و التهابی که در اثر آسیب ورزشی به وجود می‌آید، مؤثر است.

این روش‌های فیزیوتراپی ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌ها، مانند دارو یا جراحی، برای کمک به مدیریت درد، کاهش التهاب و بهبود آسیب‌های ورزشی استفاده شوند. روش‌های خاص مورد استفاده به نوع و شدت آسیب و همچنین مشکلات بیمار بستگی دارد.

آیا می‌توان از ابتلا به‌ آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی جلوگیری کرد؟

در اینجا 8 نکته برای کمک به جلوگیری از آسیب‌های ورزشی وجود دارد:

1. گرم کردن مناسب: گرم کردن با ورزش‌های سبک و حرکات کششی می‌تواند به آماده‌سازی عضلات و مفاصل برای فعالیت بدنی کمک کند.
2. استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های مناسب: کار با یک مربی کارآزموده می‌تواند برای افراد کمک کننده باشد.
3. پوشیدن وسایل ایمنی مناسب: استفاده از وسایلی مانند محافظ دهان در ورزش‌های رزمی.
4. هیدراته بمانید: کم‌آبی می‌تواند خطر آسیب را افزایش دهد و عملکرد را کاهش دهد.
5. استراحت کنید: استراحت در طول فعالیت بدنی می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد کمک کند.
6. افزایش تدریجی شدت: افزایش تدریجی شدت و مدت فعالیت بدنی به جای شروع ناگهانی، می‌تواند به جلوگیری از آسیب کمک کند.
7. رفع عدم تعادل عضلانی: عدم تعادل عضلانی در هر اندام می‌تواند خطر آسیب را افزایش دهد.
8. به بدن خود گوش دهید: به بدن خود و هر نشانه ای از درد یا ناراحتی توجه کنید و در صورت امکان به پزشک مراجعه کنید.

با رعایت این نکات می‌توانید به کاهش خطر آسیب‌های ورزشی کمک کنید و سالم و فعال بمانید.

در نتیجه، آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی یک اتفاق رایج در ورزشکاران و افراد فعال است. این آسیب‌ها می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و می‌توانند بر قسمت‌های مختلف بدن از جمله اندام فوقانی تأثیر بگذارند.

تشخیص و درمان سریع آسیب‌های ورزشی اندام فوقانی برای جلوگیری از آسیب بیشتر و ارتقاء التیام ضروری است. مدالیته‌های فیزیوتراپی به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌ها مثل دارودرمانی جراحی در درمان این آسیب‌ها بسیار تاثیر گذار است. با این حال، به صورت کلی کلید اجتناب از آسیب‌های ورزشی، پیشگیری است.