درد مچ پا
فهرست
همه ما با مشکل درد مچ پا روبهرو شدهایم. مچ پا قسمتی از بدن است که استخوانهای ساق را به استخوانهای کف پا وصل میکند. این شبکه پیچیده از استخوانها، عضلات، رباطها و تاندونها، نقش بسیار مهمی در راه رفتن و تحمل وزن بدن دارد. اما با وجود ساختار قوی و محکم، بسیار مستعد آسیب دیدگی است و در صورت بروز درد مچ پا ممکن است فرد در راه رفتن و انجام کارهای روزمره خود با مشکل مواجه شود.
حتی جزئیترین تروما، ممکن است منجر بروز درد در مچ یا ساق پا شود. این درد را میتوانید در امتداد تاندون آشیل، داخل و یا بیرون مچ احساس کنید. اگر با این جراحات مواجه شدید و همراه با علائمی مثل ورم، خونمردگی و غیره بود، نیاز به مداخلهی سریع و ویزیت پزشک متخصص ارتوپد دارد. اما درصورت بروز مشکلات جزئی میتوان درد مچ پا را با متدهای خانگی درمان کرد.

ایجاد جراحت و اختلال در یکی از اجراء مچ میتواند به راحتی کل این مجموعه را درگیر کند و سبب محدودیت جهات حرکتی پا شود. همچنین، التهاب در کیسههای اطراف مچ پا (بورسها) و تاندونهای اطراف آن میتواند سبب عدم کارایی (disfunction) و بروز درد مچ پا شود.
علائم درد مچ پا:
درد ناشی از آسیب دیدگی مچ پا ممکن است در نقاط مختلفی از پا بروز یابد و علائم متنوعی به همراه داشته باشد. تعدادی از این علائم عبارتند از :
- درد در هنگام استراحت
- احساس درد تیز و ناگهانی تا درد مزمن و ملایم در مچ
- تورم، قرمزی و احساس داغ بودن پا
- محدودیتهای حرکت بهخصوص در خم کردن مچ پا
- احساس خارش و یا حساست نسبت لمس مچ
علائم آسیب دیدگی و درد مچ پا بسیار گسترده میباشد و متناسب با دلیل بروز این بیماری، شرای بدنی هر شخص، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شما چه علائم دیگری از آسیب و مچ درد میشناسید؟
آشنایی با 17 علت بروز درد مچ پا:
مچ درد جز بیماریهایی است که اکثر ما در طول زندگی بارها با آن مواجه شدیم، بروز این درد میتواند برای مدت کوتاه و گاهی در دراز مدت ما را درگیر کند. پیچ خوردگی مچ پا هنگام راه رفتن و دویدن شایعترین عامل بروز درد مچ پا میباشد.
پیچ خوردگی مچ پا گاهی آسیبهای جزئی وارد میکند و فرد با استراحت کردن و ماساژ در طی چند روز بهبود مییابد، ولی گاهی این پیج خوردگی آسیبهای جدیتری را به پا وارد میکند که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کنید، تا احتمالات شکستگی و آسیب دیدگیهای بافت نرم را درصورت وجود، بررسی کند.

علاوه براین، درد مچ پا دلایل بسیار متنوعی دارد که شایعترین و رایجترین آنها را باهم بررسی میکنیم:
- استفاده از کفش نامناسب
- پیادهروییهای نامناسب
- انجام حرکات اشتباه ورزشی
- آسیب دیدگی بافت نرم مچ پا
- رگ به رگ شدن و پیخ خوردگی پا
- پارگی و التهاب تاندون آشیل
- شکستگی آولشن (Avulsion fracture)
- خار استخوانی یا استئوفیت (Osteophyte)
- شکستگی استخوانهای مچ پا
- آماس و ورم کیسههای مفصلی
- جا به جایی استخوانهای مچ پا
برخی از بیماریهای مختلف نیز سبب بروز درد مچ پا میشوند، مثل: - نقرس و نقرس کاذب
- آرتروز و آرتریت روماتوئید
- آرتریت سپتیک (Septic arthritis)
- سندرم تونل تارسال
- صافی کف پا
- اختلالت ساختاری مادرزادی
همانطور که اشاره شد مچ پا نقشهای بسیار مهمی در بدن دارد، مثل تحمل وزن، حفظ تعادل و انتقال نیرو برای راه رفتن. بنابراین شناخت علت درد مچ پا و درمان صحیح آن بسیار حایز اهمیت است. عدم تشخیص و درمان به موقع و صحیح، ممکن است سبب باقی ماندن آسیب اصلی و اتفاقات جبران ناپذیری در طول زمان شود.
چه زمانی پس از بروز درد مچ پا باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی از آسیب دیدگیهای مچ پا سبب بروز درد نمیشود در حالی که ممکن است این بیماری جدی باشد، بنابراین توصیه میشود در صورت وجود هریک از نشانههای زیر در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید:
- درد، تورم و التهاب شدید
- افزایش دما، قرمزی و حساسیت به لمس
- خونمردگی و کبودی بلافاصله پس از تروما
- درد طولانی مدت در مچ (بیش از 3 هفته)
- ناتوانی در ایستادن و یا راه رفتن همراه با درد زیاد
- بیرون زدگی استخوان یا تاندونهای مچ پا
احساس درد مچ پا و بروز علایم مختلف در واقع زبان بدن است، برای آنکه به ما بگوید که مشکلی رخ داده است. بهترین و مناسبترین گزینه برای پاسخ به این مشکلات، ویزیت شدن توسط یک متخصص ارتوپدی است.
پیشنهاد مطالعه: ۱۱ روش درمان اسپاسم و گرفتگی عضلات گردن
راههای درمان آسیب دیدگیهای جزئی مچ پا در خانه:
اگر درد مچ پا جزئی باشد و به دلیل پیچ خوردگی، رگ به رگ شدن، ورزش سنگین، پیاده رویی یا کوه نوردی طولانی مدت رخ دهد، ممکن است با انجام روشهای ساده در خانه بتوانید این درد را برطرف کنید.

برخی از این راهکارهای خانگی درمان مچ درد عبارتند از:
- استراحت دادن به مچ پا و خود داری از ایستادن و راه رفتنهای طولانی مدت
- استفاده از کمپرس آب گرم و سرد. اگر التهاب و ورم پا زیاد است، بلافاصله پس از تروما و آسیب از کمپرس یخ استفاده کنید.
- باند پیچی کردن پا، از نوک انگشت به سمت ساق برای کاهش ادم
- استفاده از مسکنهای خانگی مثل ناپروکسن، ایبوبروفن، دیکلوفناک
- بالا قرار دادن پا برای برگشت جریان خون به سمت قلب
- ماساژ دادن ملایم و انجام تمرینات انعطاف پذیری و کشش پا
درصورتی که راهکارهای بالا به شما در برطرف کردن درد مچ پا کمک نکرد، مراجعه به متخصص را فراموش نکنید.
راهکارهای تشخیص نوع آسیب دیدگی مچ پا :
تشخیص علت آسیب دیدگی و بروز درد مچ پا میتواند یک یا ترکیبی از چند روش مختلف باشد، مثل:
- معاینهی بالینی
- تصویر برداری ایکس_ری و رادیو گرافی
- تصویر برداری ام آر ای (MRI) برای بررسی آسیب دیدگی بافت نرم
- بررسی و کشیدن مایع سینوویال برای بررسی عفونت و…
در ادامه به بررسی راههای درمان پزشکی آسیب دیدگی و درد مچ پا میپردازیم.
راههای درمان پزشکی آسیب دیدگی و درد مچ پا:
درصورتی که آسیب پا شدید باشد، پزشک با انجام یک یا ترکیبی از چند روش درمانی زیر، میتواند در کنترل علائم و تسکین درد به بیمار کمک کند:
تجویز بریس
در مراحل اول درمانی، تجویز بریس (اسپلینت) برای افزایش ثبات مچ پا و یا جلوگیری از حرکتهای نا به جا و قرار دادن مچ پا در موقعیت استراحت و ریلکسیشن انجام میشود.
دارودرمانی
اگر بروز درد مچ پا به علت ابتلا به بیماری خاصی مثل نقرس یا انواع آرتریت باشد، پزشک برای کنترل علائم بیماری و تسکین درد بیمار از دارودرمانی مختص به بیماری، بصورت تجویز قرص و یا داروهای تزریقاتی استفاده میکند.
تجویز کفش و کفی طبی
تجویز کفش و یا کفی کفش برای بیماریهای نظیر کف پای صاف، کوتاهی آشیل، چرخش به داخل یا خارچ پا و سایر اختلالات اسکلتی عضلانی مناسب است و میتواند به کاهش درد، تصحیح پوزیشن و افزایش تعادل در افراد کمک کند.
فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی برای کنترل و درمان درد مچ پا از تکنیکهای مختلفی مثل تنس و تقویت عضلات، افزایش انعطاف پذیری و… کمک میگیرد. بطور کلی راهکار درمانی فیزیوتراپی تلفیقی از روشهای درمانی نظیر تنس، تحریکات الکتریکی(FES) ، تکار تراپی، مگنت تراپی و درمانهای دستی است.
کاردمانی
در خدمات کاردرمانی، درمانگر با انجام تکنیکهای مختلفی مثل تکنیکهای دستی، تمرین درمانی و آموزش پوزیشنهای صحیح در انجام فعالیت، انجام تمرینات تقویتی و اصلاح ناهنجاریهای اسکلتی_عضلانی به باز گردانی دامنهی حرکتی مفصل، تسکین درد، رفع ضعف عضلات، افزایش انعطاف پذیری و افزایش تعادل بیمار کمک میکند.
لیزدرمانی
استفاده از لیزردرمانی فواید بسیار زیادی دارد که مهمترین آنها، کمک به باسازی بافتهای آسیب دیده و کاهش دوره نقاهت است. بنابراین در صورت بروز آسیب و تروما، لیزردرمانی میتاند گزینهی درمانی مناسبی باشد.
اوزون تراپی
استفاده از متد اوزون تراپی برای آسیب دیدگی راباطهای مچ پا و کمک به سرعت بازسازی، تقویت رباطهای ضعیف شده و کنترل درد مچ پا بسیار مناسب است.
کایروپراکتیک
متخصصین کایروپرکتیک با تکنیکهای مختلف فشاری و کششی میتوانند به درمان و کاهش درد مچ پا در بیمارانی که دچار جابه جایی استخوان مچ اند، کمک کنند.
طب سوزنی
استفاده از طب سوزنی (داری نیدلینگ) برای کنترل التهاب و تورم شدید، آزادسازی اندروفین جهت تسکین درد و تحریکات عصبی، مناسب است.
تزریق داروهای استروئیدی
داروهای استروئیدی مثل کورتون برای کنترل التهاب شدید، درصورت نیاز توسط پزشک تجویز میشود.
جراحی
جراحی مچ پا آخرین گزینهی درمانی است که برای شکستگیهای شدید، آسیب دیدگی شدید رباطها، پاره شدن تاندون و بیماریهای مثل آتریت پیشرونده انجام میشود. با این حال پزشک اول سایر راهکارهای درمانی را تست میکند و در صورت عدم پاسخ گویی مناسب، برای کنترل علائم و تسکین درد مچ پا به سراغ عمل جراحی میرود.
تیم درمانی حاذق و با تجربه در کلینک توانبخشی ایستا با مجهزترین امکانات درمانی برای ارائهی تمامی خدمات مرتبط با توانبخشی درد مچ پا، پذیرای عزیزانی است که در این زمینه با مشکل موجه شدند.