طب سوزنی (سوزن خشک: dry needling)

در کلینیک‌های توانبخشی، طب سوزنی و سوزن خشک اکثر مواقع برای درمان دردهای اسکلتی_عضلانی استفاده می‌شود و سبب کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و بهبود کیفیت زندگی درمانجویان می‌گردد. در این مقاله به نیدلینگ و فواید طب سوزنی می‌پردازیم.

طب سوزنی و سوزن خشک چیست و چه تفاوت‌هایی باهم دارند؟

طب سوزنی و سوزن خشک (dry needling) هر دو از روش‌های درمانی استفاده می‌کنند که با قرار دادن سوزن‌ها در نقاط مشخصی از بدن، به توانبخشی و بهبودی بیماری‌ها کمک می‌کنند. اما تفاوت‌هایی نیز بین این دو روش وجود دارد؛ در ادامه به تفاوت طب سوزنی و درای نیدلینگ می‌پردازیم.

سوزن خشک چیست؟

از روش درمانی طب سوزنی خشک، بیشتر برای تسکین درد‌های عضلانی استفاده می‌شود. متخصص، سوزن‌های کوتاه و تیزی را در نقاط ماشه‌ای بدن (نقاط حساس به درد) فرو می‌کند. از آنجایی که از طریق فرو‌رفتن این سوزن‌ها در بدن، مایعی تزریق نمی‌شود، این روش درمانی، به سوزن خشک معروف است.

سوزن‌خشک یا درای‌نیدلینگ، علاوه‌بر ایجاد تحریک در درون‌عضلات، سفتی و گره‌های عضلانی را نیز درمان می‌کند. داخل رفتن سوزن خشک در عضله‌های گره‌خورده و سفت، سبب برطرف شدن اسپاسم یا گرفتگی‌عضلانی شود.

طب سوزنی چیست؟

طب‌سوزنی، یکی از روش‌های درمانی سنتی و باستانی چینی می‌باشد، که قدمت چند هزار ساله دارد و همچنینی یک روش درمانی ثبت‌شده و رسمی است.

هدف اصلی طب سوزنی این است که؛ وقتی بیماری یا ناراحی، سبب مسدود‌شدن جریان انرژی (چی) در بدن می‌شود؛ متخصصان طب سوزنی، با وارد‌کردن سوزن‌های ظریفی در نقاط خاصی از بدن، باعث ازبین‌رفتن انسداد‌ها و آزاد‌شدن انرژی در بدن می‌شوند. از این طریق، اختلال‌های درد، درمان می‌شود.

تفاوت طب‌سوزنی و سوزن خشک چیست؟

سوزن خشک در موارد حاد، درد‌های موزمن و بدون استفاده از دارو، مورد استفاده قرارمی‌گیرد، اما طب سوزنی، جهت درمان بیماری‌های داخلی مانند: مشکلات‌ گوارشی، بی‌خوابی، استرس، درد‌های مزمن و… به‌کاربرده می‌شود.

تکنیک اعمال سوزن، در طب‌سوزنی سطحی می‌باشد، ولی در درای نیدلینگ، سوزن خشک بافت عمیقی را در‌بر می‌گیرد.

سوزن خشک چگونه باعث تسکین درد می‌شود؟

سوزن خشک یک روش درمانی است که در آن سوزن‌های بسیار نازک و بدون مواد شیمیایی یا دارویی در نقاط خاصی از بدن قرار می‌گیرند. این نقاط معمولاً بر اساس نظریه ترکیبی از طب سنتی چینی و نظریه انرژی کی و است که به عنوان نقاط انرژی مثبت یا منفی شناخته می‌شوند.

1. سوزن‌خشک، با ایجاد اختلال در موتور‌های عضله، موجب شل شدن نقاط ماشه‌ای و کاهش درد آن‌ها می‌شود.
2. با ایجاد برش‌های خیلی کوچک، سبب بازگشت روند طبیعی درمان در محل اختلال و درد می‌شود.
3. سوزن خشک با تحریک مسیر‌های عصبی، آزادسازی برادی کینین، ماده‌یP، نورترانسمیتر و …، باعث اختلال در رسیدن پیام درد به سیستم عصبی مرکزی، می‌گردد.

علاوه بر این، سوزن خشک می‌تواند تأثیرات آرامش‌بخشی داشته باشد و به تنش‌های عصبی و استرس کمک کند. این روش ممکن است بهبود خواب و رفع اضطراب و افسردگی نیز داشته باشد.

فواید و کاربرد سوزن‌خشک در فیزیوتراپی چیست؟

درای‌نیدلینگ، یکی از تکنیک‌های توانبخشی است که معمولاً توسط فیزیوتراپیست‌ها برای درمان درد عضلانی و سایر شرایط استفاده می‌شود. این روش درمانی شامل؛ قرار‌دادن سوزن‌های نازک و استریل در نقاط خاصی در ماهیچه‌ها یا بافت‌های همبند برای کاهش تنش و بهبود است. در اینجا به برخی از فواید سوزن خشک در توانبخشی اشاره می‌کنیم:

• تاندونیت (التهاب تاندون) حاد و مزمن
• گرفتگی عضلات بدن
• درد بعد از جراحی
• آسیب‌های ناشی از شغل و کارکرد روزانه
• درد‌های مزمن عضلانی
• سردرد و میگرن
•  دیسک کمر و کمردرد
• دیسک گردن و گردن درد
• آرتریت روماتویید
• گیر افتادگی عصب سیاتیک و درد ناشی از آن
• کشیدگی عضلات و رگ‌به‌رگ شدن

شایان ذکر است که اگرچه سوزن‌خشک می‌تواند یک گزینه درمانی موثر برای طیف وسیعی از شرایط باشد، اما برای همه مناسب نیست. برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک یا سایر عوارض ناشی از وارد‌کردن سوزن را تجربه کنند. مثل همیشه، مهم است که با یک فیزیوتراپیست واجد شرایط صحبت کنید تا تعیین کند، که آیا درای‌ نیدلینگ گزینه درمانی مناسبی برای شما است یا خیر.

سایر بیماری‌هایی که احتمالاً با طب‌سوزنی بهبود می‌یابند:

سوزن خشک یک گزینه درمانی موثر و کم‌تهاجمی است که می‌تواند به متخصصین توانبخشی (فیزیوتراپیست‌ها و کاردرمانگران) کمک کند تا به نتایج بهتری برای بیماران خود دست یابند، به ویژه در رابطه با مدیریت درد و بهبود تحرک در بیماری‌های زیر:

• حالت تهوع ناشی از شیمی‌درمانی
• مشکلات فشارخون (بالا و پایین بودن فشار)
• بعضی از بیماری‌های معده (مثل زخم معده)
• اسهال خونی دردناک
• رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی)
• دردهای صورت (مثل نورالژی تری ژمینال)
• بیماری صبحگاهی (تهوع و استفراغ در دوران بارداری)
• دندان درد شدید
• درد‌های ناشی از پریودی
• آسیب‌های حاصل از سکته مغزی
• اضافه وزن و چاقی
• زیبایی و لیفیت پوست صورت و بدن
• درد‌های حاصل از زایمان

توجه به این نکته مهم است که طب سوزنی به عنوان یک درمان مکمل در نظر گرفته می‌شود که باید به جای جایگزینی، همراه با درمان‌های پزشکی مرسوم استفاده شود.

آیا طب سوزنی به بیماری‌های روانپزشکی نیز کمک می‌کند؟

یکی از مشکلات عمده و پیچیده‌ی بشر مشکلات روانپزشکی است که درمان آن‌ها به کمک داروهای شیمیایی، سبب وابستگی و اعتیاد دارویی می‌شود و علاوه براین عوارض زیادی را به‌جا می‌گذارد.

طب سوزنی برای قرن‌ها به عنوان یک درمان مکمل برای اختلالات روانپزشکی مورد استفاده قرار‌گرفته است. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که طب سوزنی ممکن است به بهبود علائم افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روانی با حداقل عوارض کمک کند، بعضی از این بیماری‌ها شامل موارد زیر است؛

• درمان افسردگی و اضطراب
• میگرن
• اختلالات خواب و شب ادراری
• اعتیاد به مواد مخدر
• خستگی مزمن
• بیش فعالی و هایپراکتیویتی
• پرخاشگری و عدم‌کنترل خشم
• اختلالات دوقطبی مانیا
• اختلالات روان تنی

طب‌سوزنی با تنظیم پاسخ استرس بدن و افزایش ترشح مواد تسکین دهنده درد، مانند اندروفین، به بهبود برخی از شرایط روانپزشکی کمک می‌کند.

سایر فواید طب سوزنی:

طب سوزنی، به عنوان یک طب سنتی چینی فواید بی‌شماری دارد، مانند:

• طب‌سوزنی عوراض کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارد.
• برای بیمارانی که نسبت به داروهای ضد‌درد مقاوم هستند، مفید است.
• برای تقویت سیستم ایمنی در تمام رده‌های سنی مفید است.
• برای افزایش استقامت، بازیابی انرژی، تنظیم هورمون‌ها نیز پیشنهاد می‌شود.
• در نهایت طب سوزنی یک درمان طبیعی برای تعدادی از بیماری‌ها مثل سردرد، کمر درد، استرس، بی‌خوابی، خستگی و بیماری‌های مزمن مانند آرتروز، کاهش شنوایی، دیابت و ناباروری است.

به طور کلی، طب سوزنی یک شکل ایمن و موثر از طب جایگزین است که می‌تواند، به کاهش طیف گسترده‌ای از نگرانی‌های سلامتی کمک کند.

طب سوزنی چه عوارضی دارد؟

طب سوزنی به طور کلی، زمانی که توسط یک پزشک واجد شرایط و با‌تجربه انجام شود، یک شکل ایمن از درمان در نظر گرفته می‌شود. با این حال، مانند هر روش پزشکی، ممکن است خطر و یا عوارض نادری داشته باشد. برخی از عوارض طب سوزنی شامل موارد زیر است:

• اگر سوزن‌ها آلوده باشند، سبب ایجاد انواع عفونت‌ می‌شود. (حتما باید از سوزن یکبار مصرف استفاده شود).
• امکان ایجاد جراحت و شکستن سوزن در بدن
• تداخل‌داشتن طب سوزنی با داروهای رقیق کننده خون (حتما قبل از طب سوزنی باید دوز مصرفی کنترل شود).
• کبودی و زخم‌های سطحی در محل استفاده از سوزن‌
• امکان وارد کردن آسیب به ریه‌ها (طب سوزنی در نواحی قفسه سینه باید با احتیاط کامل انجام شود).

مهم است که قبل از انجام درمان در مورد هرگونه نگرانی یا خطرات احتمالی با متخصص طب سوزنی خود صحبت کنید. ما در کلینیک کاردرمانی ایستا، خدمات طب سوزنی را بوسیله متخصصین مجرب ارائه می‌کنیم؛ جهت اطلاعات بیشتر کافیست با مشاورین ما در تماس باشید.

سوالات پرتکرار